Stau 619

Stau 619 – jaz 619, wchodził w skład „Systemu 600” [1] i jako taki stanowił pierwszy element systemu zalewowego na południu linii Niesłysz Obra wcielonej później w strukturę FF OWB. Niżej, jeszcze dalej na południe, w pobliżu ujścia Ołoboku do Odry znajdował się, już wcześniej omawiany most K622.
Stau 619 podobnie jak większość założeń hydrotechnicznych na linii Niesłysz – Obra wybudowano najprawdopodobniej w 1935 roku, na rzece Ołobok na północ od miejscowości Bródki. Jaz otaczała z obu stron sieć transzei, ponadto bezpośrednią ochronę stanowił obiekt Pz. W. 593 położony około 500 metrów na północny zachód od jazu.

Jaz był konstrukcją zbliżoną do omawianego wcześniej Stau 714, dwa przyczółki z przelewem. Obiekt różni się jednak kilkoma istotnymi szczegółami. Po pierwsze mechanizm korbowy nie został umieszczony w izbie obsługi, znajduje się na zewnątrz na zachodnim przyczółku chroniony jedynie cienkimi dwuskrzydłowymi drzwiami, najprawdopodobniej stalowymi. Sam mechanizm korbowy napędzał dwie klapy zamykające kanał spustowy. Stalowe klapy zamontowane były w pobliżu rdzenia budowli i zamykały bądź otwierały kanał poprzez ruch w górę lub w dół. Wewnętrzne ściany kanału spustowego wyłożone są blachą.
Jaz różnił się również przelewem, ze względu na wysokość piętrzenia wybudowano dwa przelewy, poniżej pierwszego znajduje się ujście kanału spustowego, z drugiego woda uchodzi bezpośrednio do kanału 621. Ściany przyczółków mają obmurówki ceglane wykonane z cegły klinkierowej. Dodatkowo zamontowano prowadnice dla kraty osłaniającej wylot kanału spustowego, a przy górnym przelewie wnęki dla szandorów pozwalających podnieść wysokość piętrzenia jazu o około 170 cm.

---

1. M. Marciniak, Hydrotechnika w fortyfikacjach Łuku Odry-Warty [w:] Międzyrzecki Rejon Umocniony 80 lat zabytku architektury obronnej, red. G. Urbanek, Pniewo 2013, s.23
2. Geoportal